De onvoorspelbaarheid van het veld
St. Louis (U.S.A.)
Geschreven door Thirza Andriessen
Het is zaterdagochtend half 8 in St louis (Missouri, Verenigde Staten) wanneer Eline’s wekker gaat. Een kwartier later gaat mijn wekker, al maakt dat eigenlijk niks uit, want wanneer Eline wakker wordt, word ik ook wakker. We slapen namelijk gedurende 11 weken in dezelfde kamer in een tweepersoonsbed van 1.40 meter breed. We slapen niet alleen in deze kamer; we eten, schrijven en kijken series vanuit dit bed. Een goede samenwerking met iemand die
je volledig vertrouwd en waar je jezelf bij kan zijn, is tijdens ons veldwerk nog belangrijker geworden dan ik van te voren had kunnen voorspellen. Doordat tijdens onze eerste dagen na aankomst al bleek dat het te gevaarlijk is om hier, vooral ’s avonds, alleen op pad te gaan, hebben wij besloten ons veldwerk geheel samen te doen.
Al is St. Louis en de wijk waarin wij wonen minder veilig dan wij voorzien hadden, toch vallen andere aspecten juist nog positiever uit dan ik had durven voorspellen. Zo blijken er in onze wijk erg veel activisten te wonen. Iedereen die we vertellen dat we bij Cherokee street wonen en naar St. Louis zijn gekomen om onderzoek te doen naar het activisme tegen racisme, reageert met ‘you have just come to the right spot!’. Ik zal nooit met zekerheid
kunnen zeggen of dit kwam door een goede voorbereiding of dat hier ook een beetje geluk bij komt kijken. Iedere week vinden er drie of vier evenementen plaats in onze wijk die onderdeel zijn van de strijdt tegen racisme in St. Louis, zoals Poetry Slams, Fundraiser Events, een March en Black Cinema. Op alle andere dagen zijn er op andere plekken in de stad interessante activiteiten te doen voor ons onderzoek. Hierbij was de eerste maand van ons
veldwerk, februari, ook nog eens Black History Month, waardoor er nog extra activiteiten te doen waren. We hoeven ons dus geen moment te vervelen en kunnen onze onderzoeksgroep gemakkelijk vinden. Daarbij blijken de activisten in St. Louis een redelijk afgebakende groep te zijn, waarbij iedereen elkaar via via wel kent. Doordat het een
duidelijke groep is, lukt het ons om zelfs binnen een grote stad als St. Louis een beetje insider te worden binnen onze onderzoeksgroep. Tegenwoordig begroeten we meerdere bekenden bij ieder evenement.
Nadat Eline en ik zijn opgestaan, zijn we om 9 uur klaar om naar het café te gaan waar we een afspraak hebben met een van onze informanten. We hebben echter al drie keer eerder met deze persoon proberen af te spreken en weten onderhand dat de kans redelijk groot is dat als hij op de ochtend van de afspraak niks van zich laat horen, hij
waarschijnlijk niet op komt dagen. Aangezien hij ook deze ochtend nog niet terug ge-sms’t heeft, besluiten we thuis te wachten op een reactie voordat we naar het café vertrekken. Ook dit is deel van het veldwerk en het leven als antropoloog. Je bent afhankelijk van je informanten om goed onderzoek te kunnen doen en hebt vaak geen keus dan flexibel zijn ten opzichte van je informanten. Ik besef me deze ochtend dan ook weer goed dat onze informanten in principe niet veel belang hebben bij de interviews. Hierdoor ben ik extra dankbaar voor alle mensen die ons hier zo hartelijk ontvangen en ons zo graag helpen zonder enig eigenbelang. Want al hebben we wat moeite met afspreken met de informant van deze ochtend, het merendeel komt gewoon opdagen en wil ons alles vertellen over waar
we interesse naar hebben. Ik zie dan ook hoe fijn mensen het vinden wanneer je gewoon luistert naar hun verhalen en interesse hebt in hun leven.
Gelukkig gaan de evenementen bijna altijd door. Nadat we geen contact meer hebben gekregen met onze informant, springen we daarom om half 12 alsnog op onze fiets om 5 minuten later aan te komen bij een gymzaal waar een basketbal wedstrijd plaatsvind. De basketbal wedstrijd wordt georganiseerd door een lokale politicus. Het is een wedstrijd tussen een team van wijkagenten en een team van buurtbewoners. De wedstrijd is georganiseerd om een betere relatie te creëren tussen politieagenten en inwoners van St. Louis. Een groot aspect van het racisme in St. Louis is namelijk het politiegeweld tegen AfroAmerikanen. Er zijn in het afgelopen jaar verschillende Afro-Amerikaanse jongeren doodgeschoten door blanke politieagenten, waarbij een duidelijk aanleiding niet altijd
aanwezig was. Daarbij horen wij vaak verhalen van Afro-Amerikanen die constant worden aangehouden door politieagenten zonder duidelijk reden. Er heerst veel wantrouwen van beide kanten. Bij de wedstrijd zijn we de enige blanken in het publiek, maar doordat we al redelijk wat mensen kennen die ons verwelkomen met een knuffel, voelen we ons geen enorme outsider. We zijn ook al bekend met de rapmuziek van Future die constant door de
boxen klinkt en proberen leergierig, maar voorzichtig, mee te doen met sommige dansmoves die de Afro-Amerikanen hierop hebben. Na afloop van de wedstrijd wijst een van onze informanten ons de vader van Michael Brown aan en daarna worden we voorgesteld aan de ouders van VonDerrit. VonDerrit was een 18-jarige Afro-Amerikaanse jongen die afgelopen jaar, op 10 minuten fietsen van ons huis, is doodgeschoten door een politieagent. Het blijft heftig om geconfronteerd te worden met hun dagelijkse realiteit, waarin racisme hun leven controleert.
Na de basketbalwedstrijd fietsen we terug naar Cherokee street om een smoothie te drinken in de zon. We hebben alle interviews die we tot nu toe gehouden hebben al getranscribeerd en kunnen even niks aan ons onderzoek doen. Op dit soort momenten is het een uitdaging om te ontspannen. De avonden vullen we namelijk ook vaak met onderzoek gerelateerde activiteiten. Deze avond worden we om 18:00 opgehaald door een informant, waarmee we naar het St. Louis City Juvenile Detention Center gaan om te kijken naar een Hip Hop Poetry Project van jongeren die in de gevangenis zitten. Het is confronterend om te zien dat al deze jongeren Afro-Amerikanen zijn en het is heftig om de individuele ontmoedigende situaties te horen die ze in hun gedichten beschrijven. Ontspanning en onderzoek gaat echter ook vaak samen, nog los van het feit dat het soms helemaal niet te onderscheiden is vanwege onze interesse in het onderwerp en betrokkenheid bij de onderzoeksgroep. Wanneer de voorstelling is afgelopen gaan we met onze informant mee naar een huisfeestje. Ons eerste Amerikaanse huisfeestje, gewoon voor ontspanning. Toch blijkt ook dat zelfs activiteiten als deze bij kunnen dragen aan ons onderzoek. Diegene die het huisfeest geeft, zal ons komende week namelijk voorstellen aan een vriendin van haar die ook fanatiek activist is.
Met een voldaan gevoel belanden Eline en ik om 2 uur ’s nachts weer in ons vertrouwde tweepersoonsbed. Deze dag liet mij zien hoe belangrijk het is voor een antropoloog om flexibel te zijn ten opzichte van het invullen van je tijd en mee te gaan in wat er op je afkomt. Voordat we echt gaan slapen kleur ik nog even deze dag in op onze
kalender. Ondanks de hoognodige flexibiliteit voor een antropoloog in het veld en de onvoorspelbaarheid van iedere dag, geeft de enorme maandkalender die in onze kamer hangt enige structuur. Hierop houden we precies bij wat we gedaan hebben, wat we op de planning hebben staan en hoeveel weken we nog te gaan hebben. Hierdoor houden we goed overzicht over het verloop van ons onderzoek en houden we toch enige controle over het efficiënt gebruik van onze tijd in het veld. Gelukkig zit dat tot nu toe helemaal goed. Eline en ik hebben besloten er één lange wittebrood fase van de maken.
